Basistest in vernieuwde beroepsopleiding: "Géén selectie, wél meer efficiëntie”
De vergadering van het college van afgevaardigden stond op 26 juni voor een groot deel in het teken van de recent door de algemene raad bekend gemaakte hoofdlijnen van de vernieuwde beroepsopleiding. Het CvA bleek op sommige punten kritisch, maar was bovenal positief over de baliebrede insteek, met veel aandacht voor vaardigheden en ethiek. Susan Kaak, portefeuillehouder binnen de algemene raad, reageert op enkele vragen die ook tijdens het CvA aan de orde kwamen.
Gedurende het CvA is uitgebreid gesproken over de borging van het basisniveau. Heeft de basistest toch niet een selecterend karakter, ondanks de diagnostische opzet?
Susan Kaak: “De vernieuwde opleiding heeft als uitgangspunt dat elke stagiair vanuit zijn juridische vooropleiding beschikt over voldoende juridisch-inhoudelijke kennis. Hierdoor hoeft tijdens de beroepsopleiding geen juridische stof meer herhaald te worden. Voordeel is dat dit de opleiding efficiënter maakt voor stagiairs en kantoren. De advocaat-stagiair kan op twee manieren aantonen dat hij beschikt over een actueel en voldoende kennisniveau. Voorafgaand aan de beëdiging kan dat via een vrijwillige basistest. Een andere route is dat de stagiair na beëdiging deelneemt aan een basistest met een diagnostisch karakter. Indien nodig krijgt de stagiair (met zijn patroon in de cc) een gericht studieadvies om witte vlekken in zijn kennis aan te pakken. Er is dus een keuze voor stagiairs en kantoren. We kunnen niet genoeg benadrukken dat in beide gevallen geldt dat de basistest géén selecterend karakter heeft. Iedere advocaat-stagiair kan dus met de beroepsopleiding starten.”
Vanuit het CvA werden ook zorgen geuit over de kosten van de vernieuwde beroepsopleiding. Wordt die duurder?
Susan Kaak: “De basistest en de geringere omvang van de vernieuwde opleiding leiden tot een vermindering van de belasting voor stagiairs en kantoren van ongeveer 30-35 procent. Dat is een grote wens van alle kantoren geweest en daar heeft de AR naar geluisterd. Daarmee is de stagiair direct meer inzetbaar binnen een kantoor. De vraag is of dat de opleiding ook goedkoper maakt. Natuurlijk willen we tot een prijsverlaging komen, maar de kosten hangen af van de precieze uitwerking die momenteel nog gaande is. Zo wordt een aantal nieuwe elementen aan de opleiding toegevoegd, zoals de integratieve dagen/moot courts en het gebruik van een portfolio, waarvan de kosten nu nog niet in te schatten zijn. We snappen dat de prijs van de opleiding een belangrijk gegeven is, zo merkten we ook vandaag tijdens de vergadering van het CvA, maar we kunnen daar pas echt duidelijkheid over geven als die uitwerking heeft plaatsgevonden. Dat zal de komende periode per onderdeel gebeuren. Waar de algemene raad zich in elk geval hard voor maakt, is dat de kantoren in de gefinancierde rechtsbijstand tegemoet worden gekomen worden in de prijs. Juist in de toevoegingspraktijk moet de aanwas van nieuwe advocaten gefaciliteerd worden.”
Waarom staat ethiek centraal in de vernieuwde opleiding?
Susan Kaak: “Ethiek vormt een kernthema gedurende de gehele beroepsopleiding en in alle opleidingsonderdelen. Hoe dient een advocaat zich te gedragen naar cliënten, ketenpartners en anderen, mede gezien zijn bijzondere rol in de rechtsstaat, en is hij/zij zich voldoende bewust van die positie? De advocatuur ligt onder een vergrootglas en we zijn gehouden om elke advocaat-stagiair, ongeacht diens kantoor of praktijk, een brede basis mee te geven, met een stevig deel ethiek. Ethiek zal bovendien in groepen stagiairs van gemengde samenstelling worden gegeven: zo leren stagiairs van elkaar en elkaars praktijk en achtergrond. Dat is heel belangrijk, ook voor de eenheid binnen de balie. Door een verregaande integratie tussen ethiek en vaardigheden kan de stagiair laten zien dat hij alle capaciteiten onder de knie heeft om praktijkgerichte casussen tot een goed einde te brengen. Daarmee is die stagiair ook meer direct inzetbaar in de praktijk. Dat is een grote vooruitgang in de vernieuwde opleiding.”
Vervolg
De komende periode wordt, naast het curriculum en het accreditatiekader (inclusief de eindtermen), de aanpassing van de Verordening op de advocatuur nader uitgewerkt. In september wordt een wijzigingsverordening ter eerste lezing voorgelegd aan het college van afgevaardigden.
Meer vragen?
Kijk in het dossier BA2020 bij de veelgestelde vragen, of mail naar BA2020@advcoatenorde.nl.