06-03-2025

Dag in, dag uit geven advocaten in allerlei vormen letterlijk handen en voeten aan deze rechtsstaat. Of het nu gaat om het aanhangig maken van een bestuurs­rechtelijke procedure, het bijstaan van een verdachte in een strafzaak, het geven van een civiel­rechtelijk advies of een omgangs­regeling. Advocaten staan telkens op dat rechtsstatelijke knooppunt waar het leven van alledag en de wereld van het recht elkaar voortdurend kruisen.

Bij deze belangrijke taak als hoeders van het recht is de bescherming van de kern­waarden onontbeerlijk. Advocaten moeten vrij zijn om vanuit hun deskundigheid voor partij­belangen op te komen. Andersom mogen recht­zoekenden ook geen belemmeringen ervaren in de keuze van een advocaat. In een rechtsstaat heeft immers eenieder toegang tot het recht, ongeacht het belang, de achtergrond of de zwaarte van de portemonnee.

Juist om die reden pakt de NOvA het initiatief daar waar de rechts­statelijke rol van de advocatuur in het geding dreigt te komen. Het is niet voor niks dat de NOvA kabinet en Kamer adviseert over voorstellen die de rechtsstaat raken, zoals het belang van een duurzaam stelsel van gefinancierde rechtsbijstand. Advocaten hebben een belangrijke signalerende rol als burgers in hun rechten over het hoofd worden gezien. Deze vorm­geving van de rechts­staat is wat ons als beroeps­groep samenbindt.

Toegang tot het recht lijkt in een rechtsstaat vanzelf­sprekend, maar dat is het niet. De rechtsstaat is een werkwoord: een permanent zoeken naar balans tussen enerzijds gebondenheid aan en anderzijds bescherming door het recht. In deze zoektocht naar evenwicht is voor advocaten een sleutelrol weggelegd.