“Digitale innovatie is geen luxe, maar een voorwaarde om toekomstbestendig te blijven”
De projectgroep Digitalisering & AI adviseert de NOvA over digitalisering en artificiële intelligentie in de advocatuur. De vier hoofdthema’s zijn innovatie & kwaliteit van dienstverlening, inclusieve digitale transformatie, kennis & vaardigheden en verantwoord gebruik. De projectgroepleden stellen zichzelf en hun activiteiten aan u voor. Deze keer: innovatie- en AI-expert Jeroen Zweers.
Wat is uw achtergrond?
Met mijn bureau NOUN #TheLegalInnovationAgency help ik juridische afdelingen en advocatenkantoren bij het ontwikkelen van hun innovatie- en AI-strategie. Dat doe ik onder meer voor grote internationale corporates, maar ook de Vlaamse orde van advocaten en de Raad voor rechtsbijstand. Daarvoor werkte ik 25 jaar in de advocatuur, waarvan zeven jaar als Innovation Director bij Kennedy Van der Laan. Ook ben ik co-founder van Dutch Legal Tech. Innovatie in de juridische sector loopt dus als een rode draad door mijn carrière.
Wat is uw specifieke expertise op het gebied van digitalisering en AI?
Als specialist in legal tech houd ik me al jaren bezig met de digitale transformatie van de juridische sector. AI speelt daarin inmiddels een hoofdrol. Ik volg de ontwikkelingen op de voet en heb er ook zelf al vroeg aan bijgedragen. Zo was ik aandeelhouder en teamlid van Blue Tick, de eerste juridische AI-startup, die in 2002 is verkocht. In 2024 ben ik samen met een aantal compagnons gestart met LegalBrain. Met dit bedrijf ontwikkelen we maatwerk AI-oplossingen, waarbij we ons nu met name richten op het omgevingsrecht. Kortom: ik heb AI niet alleen zien opkomen, maar ook van dichtbij meegemaakt hoe het de sector steeds verder verandert.
Welke subonderwerp behandelt u binnen de projectgroep?
Binnen de projectgroep richt ik me op het thema Data. Ik vind het essentieel dat er meer publieke data beschikbaar komt. Het probleem is dat AI-tools vaak te weinig toegang hebben tot jurisprudentie om betrouwbare analyses te kunnen maken. Op rechtspraak.nl wordt slechts 6% van alle uitspraken gepubliceerd – veel te weinig om een goed beeld te krijgen. AI is maar zo goed als de data die je erin stopt, en in het juridisch domein is die data vaak onvoldoende openbaar.
Wat is de grootste uitdaging voor de advocatuur?
De grootste uitdaging is niet de technologie zelf, maar de adoptie ervan. Veel advocaten en juridisch medewerkers hebben nog koudwatervrees. Oude werkpatronen loslaten en vertrouwen op nieuwe digitale tools is lastig voor een beroepsgroep die van nature risicomijdend is. Daarbij leeft vaak het misverstand dat innovatie ingewikkeld en duur zou zijn. De échte opgave zit dus in het vergroten van kennis, vaardigheden en vooral in een cultuurverandering: leren denken in kansen in plaats van bedreigingen.
Welke kansen ziet u voor advocaten?
Digitale innovatie is geen luxe, maar een voorwaarde om toekomstbestendig te blijven. Digitalisering maakt het werk efficiënter, leuker en kwalitatief beter. Denk aan documentautomatisering, slimmer dossierbeheer en zelfs nieuwe diensten zoals online geschillenbeslechting of virtuele zittingen. Dit levert niet alleen tijdwinst op, maar kan ook de toegang tot het recht vergroten door lagere kosten en snellere procedures. AI kan daarnaast routinematig juridisch advies automatiseren. Bijvoorbeeld om laagdrempelige oplossingen te creëren voor mensen met eenvoudige juridische vraagstukken – iets dat vooral in het sociaal recht een groot verschil kan maken.
Welke tip wilt u advocaten meegeven?
Denk niet te veel in risico’s, maar in kansen. Experimenteer, ontdek en leer!