Balie in beeld: Nederlandse advocatuur groeit licht, forse regionale verschillen
Het aantal advocaten in Nederland is in 2024 met ruim 1% toegenomen tot 18.723. De groei concentreert zich vooral in Amsterdam, waar het aantal advocaten met meer dan 3% toenam. Limburg kent de grootste daling met 3%. In 7 van de 11 arrondissementen is het aantal advocaten de afgelopen tien jaar gedaald. Ook kampt de sociaal advocatuur met een uitstroom. Dit blijkt uit het rapport ‘De Balie in Beeld’ van de Nederlandse orde van advocaten.
Regionale verschillen zijn groot
Hoewel landelijk het aantal advocaten per 1.000 inwoners stabiel blijft (ongeveer 1), zijn er grote verschillen tussen de arrondissementen. Amsterdam spant de kroon met bijna 6 advocaten per 1.000 inwoners, Den Haag en Rotterdam liggen rond het gemiddelde. Rechtzoekenden in Noord-Holland, Noord-Nederland en Overijssel moeten het met een halve advocaat per 1.000 inwoners doen.
Algemeen deken Sanne van Oers en Jeroen Soeteman: “In meer dan de helft van de arrondissementen zijn er nu minder advocaten dan tien jaar geleden. Tegelijk ontbreekt het in sommige arrondissementen aan advocaten die in een bepaald rechtsgebied zijn gespecialiseerd. Daar moeten rechtzoekenden met een specifieke juridische hulpvraag uitwijken naar een advocaat buiten de eigen regio. Dat is een zorgelijke ontwikkeling.”
Nederland ver onder Europees gemiddelde
In vergelijking met andere Europese landen telt Nederland relatief weinig advocaten. Met 102 advocaten per 100.000 inwoners ligt Nederland ver onder het Europese gemiddelde van 180.
Van de nieuw beëdigde advocaten is 6 op de 10 vrouw
In 2024 werden 1.081 nieuwe advocaten beëdigd, waarvan 59% vrouw en 41% man. Amsterdam kende met 480 nieuwe advocaten de meeste beëdigingen, Overijssel met 28 de minste. Het aandeel vrouwelijke advocaten in de totale beroepsgroep stijgt gestaag en nadert met 47% een evenredige verdeling. Opvallend is dat vrouwelijke advocaten de overhand hebben in de jongere leeftijdscategorieën, terwijl vanaf 40 jaar juist meer mannen de balie bevolken.
Meer advocaten van het tableau geschrapt
Opvallend is de stijging van het aantal tuchtrechtelijke maatregelen. In 2024 werden 13 advocaten van het tableau geschrapt, een forse stijging van 44% ten opzichte van het jaar ervoor. De uitstroom uit de advocatuur wordt grotendeels veroorzaakt door vrijwillige uitschrijvingen (1.040 advocaten), bijvoorbeeld vanwege pensioen of een carrière buiten de advocatuur.
Aantal advocatenkantoren daalt licht
Het aantal advocatenkantoren is in 2024 met 0,7% gedaald naar 5.490. Veruit de meeste kantoren (3.297) zijn eenpitters. De grootste afname (bijna 6%) was te zien bij kantoren met 3-4 advocaten, terwijl het aantal middelgrote kantoren (33-64 advocaten) juist met 6% groeide. De meeste advocaten (6.336), ruim een derde van de balie, werken bij kleine kantoren met 2-8 advocaten.
Minder dan 1 op de 4 is sociaal advocaat
Nog geen kwart (23%) van alle advocaten is werkzaam in de sociale advocatuur. Hierbij is de grens van minimaal 10 toevoegingen aangehouden, wat al een conservatief criterium is. Ten opzichte van vijf jaar geleden is een forse afname van 9% zichtbaar in het aantal sociaal advocaten. Dit is een krimp van bijna 2% per jaar, terwijl de balie als geheel jaarlijks licht (rond de 1%) is gegroeid. Hoewel de meeste sociaal advocaten in Amsterdam werken (700), zijn in Limburg relatief gezien de meeste advocaten op toevoegingsbasis actief (45%). In absolute aantallen heeft Overijssel de minste sociaal advocaten (190).
Toekomstige tekorten in bepaalde rechtsgebieden?
In sommige rechtsgebieden is sprake van een vergrijzende advocatenpopulatie, terwijl er tegelijk weinig jonge aanwas is. Zoals in het asiel- en vluchtelingenrecht, waar 31% van de advocaten 60+ is en maar 1 advocaat onder de 30 jaar. Dit is een mogelijke indicatie voor toekomstige tekorten. Nu al zijn er in sommige arrondissementen geen advocaten die zijn gespecialiseerd in bepaalde rechtsgebieden. Een voorbeeld is het rechtsgebied onteigeningsrecht, waarvoor rechtzoekenden in 5 arrondissementen moeten uitwijken naar een gespecialiseerde advocaat buiten de eigen regio.
Meer informatie
Meer inzichten zijn te vinden in het rapport Balie in Beeld 2025.