Advocaten kunnen hun eigen device blijven meenemen naar gevangenissen
Advocaten mogen in beginsel hun eigen device blijven meenemen naar penitentiaire inrichtingen als zij hun gedetineerde cliënt bezoeken. Dat blijkt uit de beantwoording van Kamervragen door staatssecretaris Rutte van Justitie en Veiligheid. De Nederlandse orde van advocaten heeft hier in recente overleggen met de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) op aangedrongen. Ook voor de Afdelingen Intensief Toezicht moet dit volgens de NOvA blijven gelden.
In augustus kondigde DJI aan het toegangsbeleid voor rijksinrichtingen aan te scherpen. Daarbij zou voor advocaten de zogenoemde ‘ja, tenzij’-regel voor het meenemen van gegevensdragers worden omgezet ‘naar nee, tenzij’. De NOvA is sindsdien met DJI in gesprek. Het weigeren van gegevensdragers – zoals een laptop, telefoon of harde schijf – zou volgens DJI bijdragen aan de veiligheid en het tegengaan van smokkelwaar in gevangenissen. De NOvA wees op de onwerkbare beperking van de goede beroepsuitoefening voor advocaten, in het belang van de rechtsbescherming van hun cliënten.
Beperking van tafel
De voorgenomen beperking ‘nee, tenzij’ is nu in principe van tafel als het gaat om reguliere penitentiaire inrichtingen (PI’s). Dit betekent dat advocaten in beginsel een eigen device mogen blijven meenemen bij een bezoek aan gedetineerde cliënten. DJI bekijkt nog of advocaten ook een tweede device mogen meenemen, zoals een mobiele telefoon die nodig kan zijn voor tweestapsverificatie om toegang te krijgen tot de beveiligde werkomgeving op een laptop. Wat de NOvA betreft, die hier al eerder voor heeft gepleit, moet die vraag bevestigend worden beantwoord. Op die manier kunnen advocaten in een PI digitaal werken en het volledige digitale dossier raadplegen.
Afdelingen Intensief Toezicht
In de beantwoording van de Kamervragen staat dat de Afdelingen Intensief Toezicht (AIT) van PI’s mogelijk onder hetzelfde regime zullen vallen als de Extra Beveiligde Inrichting. In gesprekken met DJI heeft de NOvA juist benadrukt dat het toegangsbeleid voor gegevensdragers door advocaten geen effect mag hebben op de rechtsbijstand van gedetineerden. NOvA-bestuurder en strafrechtadvocaat Karin de Lange is van mening dat advocaten ook op AIT’s de volledige toegang tot het digitale dossier van cliënten moeten hebben. Wat de NOvA betreft blijft daarom ook voor de Afdelingen Intensief Toezicht de bestaande regel ‘ja, tenzij’ gelden.
Karin de Lange, bestuurder van de NOvA:
“Goede juridische bijstand is alleen mogelijk als advocaten het volledige strafdossier digitaal kunnen meenemen naar de penitentiaire inrichting en daar digitaal kunnen werken. Dat geldt evenzeer voor de Afdelingen Intensief Toezicht.”
De vaste Tweede Kamercommissie Justitie en Veiligheid vergadert 24 september om 17.00 uur over het gevangeniswezen.
Meer informatie
- Antwoord op vragen van het lid Sneller over het laptopverbod voor advocaten in gevangenissen (JenV, 23 september 2025)
- Antwoord op vragen van het lid Lahlah over het bericht 'Laptopverbod voor advocaten bij bezoek gevangenis' (JenV, 23 september 2025)
- Advocaat met laptop niet langer welkom in gevangenis (NOvA, 18 augustus 2025)