Nederland ondertekent Europees verdrag ter bescherming van het advocatenberoep
Staatssecretaris Rechtsbescherming Teun Struycken heeft op 13 mei 2025 namens Nederland het Europese Verdrag betreffende de bescherming van het beroep van advocaat ondertekend. De Nederlandse orde van advocaten vindt het positief dat hiermee de positie van de advocatuur binnen Europa – en daarmee ook in ons land – steviger op de rechtsstatelijke kaart is gezet.
Het Comité van Ministers, het besluitvormingsorgaan van de Raad van Europa, heeft op 12 maart 2025 de European Convention on the Protection of the Profession of Lawyer aangenomen, een historische stap. Met de ondertekening van dit verdrag op 13 mei jl. in Luxemburg onderschrijft de Nederlandse regering, samen met een groot aantal andere Europese landen, de noodzakelijke bescherming van advocaten voor een goede rechtsbedeling en de verdediging van grondrechten in de rechtsstaat. Tegelijk is het verdrag een belangrijk juridisch bindend instrument om de rechten van burgers beter te waarborgen, door advocaten in staat te stellen hun werk onafhankelijk uit te voeren.
Bescherming van advocaten
Het verdrag verlangt van de lidstaten onder meer dat advocaten worden beschermd tegen bedreigingen en ongeoorloofde inmenging. De noodzaak hiertoe is onmiskenbaar. De positie van advocaten staat de laatste jaren steeds meer onder druk. Een zorgwekkende retoriek, intimidatie en, bedreigingen ten aanzien van advocaten komen in veel landen in toenemende mate voor. Ook in Nederland neemt het aantal advocaten dat te maken krijgt met agressie, bedreiging en/of intimidatie toe, wijst onderzoek van de NOvA uit.
Onafhankelijkheid waarborgen
Daarnaast heeft het verdrag tot doel te waarborgen dat advocaten hun professionele rechten en het recht op vrije meningsuiting kunnen uitoefenen, dat het vertrouwelijk verkeer tussen advocaat en cliënt wordt gewaarborgd en dat advocaten hun werk onafhankelijk kunnen doen en niet vereenzelvigd worden met hun cliënten. Deze situatie doet zich niet alleen voor in de Verenigde Staten. Ook in een aantal lidstaten van de Raad van Europa is sprake van inbreuken op de professionele rechten van advocaten, waaronder het verschoningsrecht, en zelfs van arrestaties van advocaten vanwege het feit dat ze bepaalde cliënten bijstaan en/of bepaalde uitspraken hebben gedaan. Voorts regelt het verdrag de rechten van beroepsorganisaties voor advocaten, zoals de NOvA, waaronder het recht op onafhankelijkheid.
Inwerkingtreding
Voor inwerkingtreding van het verdrag is vereist dat ten minste acht landen het ondertekenen en ratificeren, waaronder zes lidstaten van de Raad van Europa. In Nederland zal de regering na behandeling in het parlement het verdrag formeel ratificeren.
Meer informatie
- Council of Europe convention on protecting lawyers opens for signature (Raad van Europa, 13 mei 2025)
- Historic opening for signature of the Council of Europe (CCBE, 13 mei 2025)
- Staatssecretaris Struycken ondertekent Europees Advocatenverdrag in Luxemburg (Ministerie van Justitie en Veiligheid, 13 mei 2025)
- Council of Europe adopts international convention on protecting lawyers (Raad van Europa, 12 maart 2025)