80 procent sociaal echtscheidingsadvocaten mijdt complexe zaken
Als gevolg van de te lage vergoedingen geven 8 op de 10 echtscheidingsadvocaten in de gefinancierde rechtsbijstand aan (soms) complexe zaken te weigeren. Daarnaast overweegt bijna de helft om helemaal te stoppen met het verlenen van gefinancierde rechtsbijstand. Dit blijkt uit een enquête van de NOvA, waarop ruim 1.100 sociaal advocaten gespecialiseerd in echtscheiding hebben gereageerd.
Voor rechtzoekenden met een laag inkomen wordt het hierdoor steeds moeilijker om een sociaal advocaat te vinden die hen kan helpen bij een echtscheiding of voogdijzaak. Dit leidt in sommige gevallen zelfs tot het uitstellen of afzien van echtscheiding of het niet kunnen zien van kinderen.
De 19 miljoen die het kabinet onlangs heeft toegezegd voor sociaal advocaten in het familierecht wordt door de NOvA gewaardeerd, maar de NOvA blijft met klem benadrukken dat het meermaals herhaalde kernprobleem van structureel te lage vergoedingen hiermee niet is opgelost. Niet alleen binnen het familierecht groeien de problemen. Ook andere rechtsgebieden in de gefinancierde rechtsbijstand staan onder steeds grotere druk.
Voortgang stelselherziening
Dit schrijft de NOvA aan de Tweede Kamer naar aanleiding van de bespreking van de voortgang van de stelselherziening van de gefinancierde rechtsbijstand op 20 januari. Door diverse bezuinigingen ontvingen advocaten die op basis van een toevoeging werken in 2019 een nog lagere vergoeding dan in 2009. Door grote druk van de NOvA en de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) is de vergoeding in 2020 tijdelijk verhoogd, maar nog lang niet op niveau.
Volgens minister Dekker zal de vergoeding stijgen tot een redelijk niveau wanneer de stelselherziening is afgerond. Dit zal echter pas in 2025 zijn. Nu al keren steeds meer advocaten het stelsel de rug toe wegens de te lage vergoedingen, die het voeren van een levensvatbare praktijk financieel steeds moeilijker maken. De toegang tot het recht voor mensen met een smalle beurs komt daardoor steeds verder onder druk te staan. De NOvA pleit daarom voor een stelselbrede herijking in 2021 die moet leiden tot een redelijke vergoeding.
Verbeteren huidige stelsel
Het standpunt van de NOvA is altijd geweest dat een forse stelselherziening niet nodig is en dat verbetering van het huidige stelsel ook mogelijk is. Om dit te laten zien is de NOvA aan de slag gegaan met een aantal concretere verbeteringen, zoals de pilot Samenwerken in de eerste lijn en digitale rechtshulpverlening in samenwerking met het Juridisch Loket. Ook pleit de NOvA al jaren voor het eerder betrekken advocatuur bij voorkomen van onnodige overheidsprocedures.
Zie ook:
• Kamerbrief algemeen overleg gefinancierde rechtsbijstand 20 januari 2021
• Conclusies enquête familierecht
• Pilot Samenwerken in de eerstelijn
• Dossier Gefinancierde rechtsbijstand