Notificatieplicht bij grensoverschrijdende fiscale constructies: implicaties voor de advocatuur
Uit een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie eind 2022 bleek dat de notificatieplicht bij grensoverschrijdende fiscale planningsconstructies in strijd is met het recht op eerbiediging van de communicatie tussen een advocaat en zijn cliënt. Na overleg met het ministerie van Financiën en de Belastingdienst heeft de NOvA duidelijkheid verkregen over de implicaties van de Europese DAC6-richtlijn voor de Nederlandse advocatuur.
De Mandatory Disclosure Rules (MDR of DAC6) verplichten intermediairs om mogelijk agressieve grensoverschrijdende fiscale planningsconstructies te melden bij de Belastingdienst. Dit met als doel om belastingontwijking tegen te gaan. Advocaten die als intermediair kwalificeren, waren al van deze meldplicht uitgezonderd. Tot aan de uitspraak van het Europese Hof van Justitie op 8 december 2022 moest een advocaat-intermediair wel eventuele andere intermediairs onverwijld in kennis stellen van hun meldingsverplichtingen. Het Hof oordeelde evenwel dat deze notificatieplicht niet noodzakelijk is en in strijd is met het recht op eerbiediging van de communicatie tussen een advocaat en zijn cliënt. De advocaat kan in zulke gevallen een beroep doen op zijn beroepsgeheim en verschoningsrecht.
Implicaties voor de Nederlandse advocatuur
Over de gevolgen van de Europese DAC6-richtlijn en de uitspraak van het Europese Hof voor de Nederlandse advocatuur heeft de NOvA overleg gevoerd met het ministerie van Financiën en het Mandatory Disclosure Team van de Belastingdienst. Hieruit zijn de volgende implicaties gebleken:
1. Voor een advocaat (als bedoeld in artikel 53a Algemene wet inzake rijksbelastingen) die optreedt als intermediair bij een meldingsplichtige grensoverschrijdende constructie en die een beroep doet op zijn verschoningsrecht, geldt de notificatieplicht uitsluitend indien degene die hij in kennis moet stellen van diens meldingsplicht, zijn cliënt is. Afhankelijk van de omstandigheden van het geval kan dit de relevante belastingplichtige zijn, maar ook een andere intermediair.
2. Deze beperking van de notificatieplicht geldt uitsluitend voor advocaten als bedoeld in artikel 53a AWR en niet (ook) voor de andere daarin genoemde categorieën verschoningsgerechtigden, zoals notarissen.
3. Tot de gegevens die verstrekt moeten worden op grond van artikel 10h lid 2 onder a Wet op de internationale bijstandsverlening bij de heffing van belastingen behoren niet de identificatiegegevens van een verschoningsgerechtigde advocaat die optreedt als intermediair met betrekking tot de meldingsplichtige grensoverschrijdende constructie, ter zake waarvan de melding wordt gedaan.
Meer informatie
• Beroepsgeheim en verschoningsrecht voor advocaten bij grensoverschrijdende fiscale constructies (NOvA, 15 december 2022)
• Uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (8 december 2022)